Κυριακή 27 Απριλίου 2008

Και οι πάγοι λιώνουν

Και οι πάγοι λιώνουν

Ο Σεπτέμβριος του 2005 έμεινε στην ιστορία ως ο πιο θερμός μήνας του αιώνα για τον Βόρειο Πόλο. Οι εικόνες των δορυφόρων που έφτασαν στο Αμερικανικό Κέντρο Καταγραφής Χιονιού και Πάγου στο Κολοράντο έδειξαν ότι η συρρίκνωση της επιφάνειας των πάγων στον αρκτικό κύκλο ήταν δραματική τον περασμένο μήνα και δείχνει να επισπεύδεται η εξαφάνιση των αιώνιων πάγων τα προσεχή χρόνια.

«Ηταν η χειρότερη εικόνα που έχουν καταγράψει ποτέ οι δορυφόροι» είπε ο Μαρκ Σερέζε, επικεφαλής του κέντρου. Η μείωση της επιφάνειας των πάγων αποτελεί εδώ και χρόνια τον εφιάλτη επιστημόνων που καταγράφουν τις αλλαγές στις παγωμένες θαλάσσιες μάζες. Οπως εξήγησε ο Μ. Σερέζε: «Στοιχηματίζω το δάνειο του σπιτιού μου ότι αυτή η κατάσταση οφείλεται αποκλειστικά στην παρέμβαση του ανθρώπου και στο φαινόμενου του θερμοκηπίου».

Τα νεότερα στοιχεία έδειξαν ότι στις 19 Σεπτεμβρίου η επιφάνεια των πάγων μειώθηκε στα 5,35 εκατ. τετραγωνικά μέτρα, από 8 εκατ. που ήταν το 1978, όταν οι πρώτες δορυφορικές εικόνες έφτασαν στη Γη.

Ολα αυτά τα χρόνια η συμβολή των δορυφόρων υπήρξε καθοριστική στην παρακολούθηση τέτοιων φαινομένων, παρ' ότι η δυνατότητά τους περιορίζεται μέχρι και σήμερα μόνο στη μέτρηση της έκτασης των παγόβουνων κι όχι του όγκου τους.

Τα περισσότερα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι επιστήμονες για την κατάσταση του Βόρειου Πόλου χρονολογούνται από την εποχή του «ψυχρού πολέμου». Ηταν τότε που τα αμερικανικά και τα σοβιετικά υποβρύχια κατέγραφαν τις αλλαγές στην απομακρυσμένη περιοχή κατά τη διάρκεια των περιπολιών τους.

Ομως, ακόμη και μέχρι σήμερα παραμένει άγνωστος και ανεξερεύνητος ένας ολόκληρος κόσμος στην κορυφή του πλανήτη. Δεκάδες εκατοντάδες τετραγωνικών μέτρων δεν έχουν ποτέ χαρτογραφηθεί, κυρίως στο κέντρο του πόλου και στις άκρες των γιγαντιαίων παγόβουνων, ενώ κανείς δεν γνωρίζει πόσο βαθιά μέσα στο νερό φθάνουν.

Η ανάγκη για εξερεύνηση του αρκτικού κύκλου οδήγησε ευρωπαίους επιστήμονες να κατασκευάσουν έναν εξελιγμένο δορυφόρο, ο οποίος θα μπορεί να παρέχει τρισδιάστατες εικόνες και περισσότερες πληροφορίες, όπως, για παράδειγμα, το ρόλο της ατμοσφαιρικής πίεσης στη διατήρηση των πάγων.

Η Λιζ Μόρις, ερευνήτρια του Βρετανικού Κέντρου Χαρτογράφησης του Βόρειου Πόλου, είναι μια από τους επιστήμονες που μετέχουν στο φιλόδοξο πρόγραμμα για τη δημιουργία του πρώτου ευρωπαϊκού δορυφόρου, του Cryosat. Η εκτόξευσή του στις 8 Οκτωβρίου από το Πλέσετσκ της βόρειας Ρωσίας δεν είχε ωστόσο αίσιο τέλος, καθώς λίγα λεπτά αργότερα έπεσε στην παγωμένη θάλασσα που έπρεπε να καταγράψει. Παρ' ότι κατέληξε σε τραγωδία, το πρόγραμμα αναμένεται να διατηρηθεί, με την άμεση κατασκευή νέου δορυφόρου για να παρακολουθήσει τον Β. Πόλο, καθώς όλοι έχουν πλέον πεισθεί ότι η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κρύβει μεγάλο κίνδυνο.


__________________
Ο Αρκτούρος αντιγράφει...